2015/12/16
Sandro Boticelli. Udaberria
Irudia Udaberria da, Sandro Botticelli-rena; tenple-pintura da,
neurri handiko
oholean
margotua (2,03 x 3,14 m)
1480. urtearen inguruan. Italiako Quattrocentoko Errenazimentuko pinturan
kokatzen da. Florentziako (Italia) Uffizi galerian dago.
Konposizioa eta gaia. Ikuspuntu formaletik, Botticellik formatu
monumentalaren alde egin zuen, tamaina naturaleko irudiak eginez, baina
xehetasunik txikienari ere arreta handia jarriz. Laranjondo ugariz inguratutako
lorategi batean gertatzen da guztia, ia argirik sartzen ez dela, eta lurra
belar ilunez estalia dago, landarekimu eta lore ugarirekin. Konposizioaren
erdian, laranjondoen adarrez inguratuta, Venus ageri da, maitasunaren jainkoa,
urrez brodatutako tunika zuri bat jantzita, lepoko perladun bat zintzilik eta apaindura
ugariko kapa gorri batekin. Venus bigarren planoan dago, eta Hiru Graziak
erakusten ditu eskuin eskuaz; haren seme Kupido, bestalde, konposizioaren
goialdean dago, eta uztai tenkatuaz hiruretako bat destatzen ari da. Hiru
Graziak (Kastitatea, Edertasuna, Maitasuna) tunika erdi gardenak jantzita ageri
dira; antzinatean liberaltasunaren sinbolo ziren. Eskuak gurutzatuta dauzkate,
eta zirkuluan ari dira dantza goxoan; haien aldamenean, ezkerrean, Merkurio
dago (hegodun oinetakoei esker ezagutzen da) Venusen lorategia iluntzen duten
hodeiak uxatzen. Konposizioaren eskuinaldean, lehen planoan, lore-koroa duen
emakume polit bat dator, eta eskuineko eskuarekin tunika loratuaren tolesetan
dakartzan arrosak banatzen ari da lorategian. Haren aurpegi polita begira
daukagu irribarretsu. Haren aldamenean, hazpegi bereko eta ile horiko beste
emakume gazte bat ageri da, ahotik loreak ateratzen zaizkiola, tunika garden
batekin jantzia, gizonezko gazte hegodun batengandik ihes egin nahian.
Gizonezkoa tonu urdinetan margotua dago, eta emakumeari putz egiten ari zaio,
kopeta zimurtuta. Eskuineko hiru irudi horiek Kloris ninfaren bahiketari egiten
diote erreferentzia. Ninfa lur antzuaren alegoria da, eta Zefiro haize onaren
jainkoarengandik ihes egin nahi du. Zefirok haize leuna bidaliz, Flora jainkosa
bihurtzen du ninfa.
Esanahia.
Hau izango da,
hain zuzen, obraren esanahiaren interpretazioetatik
sinesgarriena:
Kloris ninfa Flora (udaberriaren sortzailea) bilakatzeko metamorfosia, Kupido
itsuak elikatzen duen Zefiroren maitasunak eraginda. Irudi batzuen bilakatze
horrek irudikatzen du maitasun sentsualaren kontenplazio intelektualerako
sublimazioa, Venusen irudiak gogora ekartzen duena. Laburbilduz, literatura
klasikoko gertakarietan eta elementu jainkotiarra eta gizatiarra lotzen dituen
filosofia neoplatonikoan oinarritzen da historia.
Alderdi teknikoak. Erabilitako teknika ohol gaineko tenple-pintura da:
arrautza edo kola moduko aglutinatzaile naturalekin loditutako uretan nahasten
dira koloreak. Tradizionalki,
gorringoa urarekin nahasten da. Nabarmentzekoak dira, batetik,
lerroen koloreekiko nagusitasuna eta, bestetik, pertsonaiak eta hondoko lore-paisaia
irudikatzeko Botticellik erabilitako marrazkien zehaztasuna.
Argia,
kolorea eta mugimendua. Argi-kontraste nabarmena dago pertsonaia argiztatuen
eta hondoko paisaia ilunaren artean. Lurreko loreek ere nahikoa kontraste
egiten dute soropilaren kolore ilunarekin. Hondoko paisaiak erretaula gotikoak gogorarazten ditu. Dena den, eszena nagusiko pertsonaien mugimendu erritmikoak
eta hondoko zuhaitz nahiz belarren arteko kontrasteak urrundu egiten dute pintura hau pintura gotikoetatik. Formalki, obra edertasun idealaren irudikapenaren adibide ona da. Horri laguntzen diote figuren liraintasunak, airean flotatzen daudela baitirudi,
gorputzen nahiz tuniken dantza-mugimenduak eta hondoko paisaia idilikoak.
- Testuinguru historiko-artistikoa
1.- Sandro Botticelli (1445-1510). Italiako XV. mendeko bigarren
zatiko pintura errenazentistaren
maisu handietako bat izan zen. Quattocentoaren eta Cinquecentoaren
arteko zubia den maisu handitzat jotzen da, hala irudikatzen dituen
gaiengatik nola estiloarengatik. Florentzian lan egin zuen. Marrazkilari bikaina
izan zen, eta estilo findua landu zuen, sentikortasun dotorez betea. Haren obra
Masaccio-ren eta beraren jarraitzaileen naturaltasun zientifikoaren aurrezaurre
dago, eta pintura gotikoaren zenbait elementu berreskuratzen ditu:
sentimendu
eztia, dekorazio-oparotasuna eta marrazkiaren lerro zehatza. Haren formazio
humanistikoa alegorietan ageri da —gai mitologiko edo klasikoen irudikapen
sinbolikoetan—, hala nola Udaberria, Venusen jaiotza edo Palas
eta Zentauroa obretan. Erretratu eta konposizio erlijioso ugari ere
egin zituen.
2.- Quattrocentoko pintura italiarraren ezaugarriak. XV. mendeko
pintore italiarrek, eragin gotikoko lehen fase baten ondoren non Fra
Angelicoren obra nagusitzen baita, ikusizko adierazpenerako sistema berri bat garatu
zuten: perspektiba. Masaccio da bigarren korronte horren buru. Gaiak askotarikoak dira. Gai erlijiosoak landu zituzten, batez ere
elizetarako eta
kaperetarako; gai mitologikoak eta historikoak, non gertaera heroikoak
baitira nagusi. Giza irudiak, biluzia nahiz jantzia, atsedenean zein
mugimenduan, garrantzi
handia zuen artista haientzat. Teknikei dagokienez, neurri handiko freskoez
gainera, ohol gaineko tenplea eta olioa ere erabiltzen ziren. Elementu nagusiak
marrazkia eta argia dira; biak konbinaturik, sakontasuna irudikatzea lortzen
dute.
2015/12/11
2015/12/10
2015/11/30
2015/11/13
2015/11/08
2015/10/27
2015/10/17
2015/10/13
2015/10/06
2015/09/20
2015/09/19
2015/09/04
2015/06/29
2015/06/26
2015/06/20
2015/06/12
Imanol Gonzalez jaietako kartel lehiaketako irabazlea
Imanol Gonzalez Urritxe institutoko 4 DBHko ikasleak jaietako kartel lehiaketa irabazi du. Kartelean Amorebieta-Etxanoko gune esanguratsuak eta jaietako koloreak agertzen dira. Irabazlea 16 urteko ikasle zornotzarra da, Imanol Gonzalez Estepa, eta 1000 euroko saria lortu du. Epaimahaiak lau kartel finalista aukeratu ditu, aurkeztutako 21 kartelen artean, eta jai batzordeak aukeratu zuen irabazlea atzo horien artean irabazlea. Aurtengoa, bigarren aldia izan da lehiaketa herriko gazteei mugatzen dena eta epaimahaitik aurkeztutako lanen kalitatea eta originaltasuna azpimarratu da.
2015/06/03
2015/05/28
At First Sight (1999) Trailer
Lehen begiratuan
1.- Zer da enpatia?
2.- Pelikularen laburpena egin.
3.- Hiru pertsonai nagusien azterketa egin.
4.- Eritzi pertsonala.
5.- Norekin identifikatzen zara gehien eta zergatik?
2015/05/14
2015/05/11
2015/05/06
Psique
Psique, extrañamente, no lograba conseguir siquiera un pretendiente.
Los hombres la veían tan hermosa que la admiraban como a una obra de
arte, como a una mujer inalcanzable. Irónicamente su belleza los
ahuyentaba. Preocupado por la situación su padre fue a consultar al
Oráculo y Apolo, aunque griego, le dio la respuesta en lengua latina:
“...En una alta roca del monte deja a la doncella, pomposamente
preparada para un tálamo de muerte; y no esperes descendencia salida de
estirpe mortal, sino de un cruel, fiero y
viperino monstruo; y éste, volando con sus plumas por el éter, todo lo
inquieta y con fuego y hierro cada cosa abate, al que teme el mismo
Júpiter, con el que se espantan las divinidades; del que se horrorizan
las aguas de la tenebrosa Estigia...”.
El rey no tuvo otra alternativa que cumplir con la voluntad de los
dioses y entre llantos y lamentos llevó a Psique al monte. Pero cuando
la joven esperaba la aparición del monstruo que el destino le tenía
reservado como esposo, un dulce Céfiro (viento del Oeste y uno de los
más fieles mensajeros de los dioses) la transportó hasta un valle donde
quedó dormida. Al despertar se encontró ante un palacio encantado en el
que se fue adentrando, guiada por voces incorpóreas, para no descubrir
sino belleza y opulencia. Sirvientes invisibles acompañaron a Psique y
se encargaron de cumplir con todos sus caprichos.
Al llegar la noche, Psique notó cerca de ella la presencia del marido que le había anunciado el oráculo. Psique no podía verlo, pero no parecía tan monstruoso como temía, no percibía deformidades en él, sino todo lo contrario: formas perfectamente proporcionadas y se entregó a él. Con las primeras luces del día, su esposo desapareció... Gozaron así de varias noches y antes de que la luz del día lo sorprendiera el supuesto monstruo se alejaba. Psique esperaba ansiosa la oscuridad aunque tenía la comprensible curiosidad de conocer estéticamente a su esposo.
http://analisisycomentario.blogspot.com.es/2008/03/antonio-canova-eros-y-psique.html
Al llegar la noche, Psique notó cerca de ella la presencia del marido que le había anunciado el oráculo. Psique no podía verlo, pero no parecía tan monstruoso como temía, no percibía deformidades en él, sino todo lo contrario: formas perfectamente proporcionadas y se entregó a él. Con las primeras luces del día, su esposo desapareció... Gozaron así de varias noches y antes de que la luz del día lo sorprendiera el supuesto monstruo se alejaba. Psique esperaba ansiosa la oscuridad aunque tenía la comprensible curiosidad de conocer estéticamente a su esposo.
http://analisisycomentario.blogspot.com.es/2008/03/antonio-canova-eros-y-psique.html
2015/05/01
2015/04/22
2015/04/20
2015/02/23
Identitatea eta emozioak
1- IDENTITATEA ETA BESTETASUNA Identitatea eta bestetasuna osagarriak diren bi kontzeptu dira. Marg Augé antropologoak esaten duenaren arabera, “Ez dago identitaterik bestetasunik gabe”, hau da, hitz hauekin adierazi nahi duena zera da, beste pertsonen presentziarik gabe norbera benetan dena identifikatzeko eta errekonozitzeko gaitasunik ez dagoela bestenganako berdintasunak eta desberdintasunak ezin direlako ezarri. Identitatea : Pertsonak bere buruarekin duen berdintasuna adierazten du, duen izateko modua , bere berezitazunekin. Hala ere, horren kontzientzia izateko besteen presentzia behar da. Pertsona baten definizioaren barruan dago bestea ez izatea. Eta besteenganako berdintasunez eta desberdintasunez kontzientzia hartzen duen neurrian, persona berak bera dena eta ez dena ezagutu ahal du. Pertsonaren nortasuna apurka apurka eta progresiboki eratzen joaten da norbera eta bestearen arteko kontrajarpena ematen den neurrian eta horren kontzientzia hartzen doan neurrian. Bestetasuna : Norbera denaz aparte desberdina den bestearen kontzientzia izatea eskatzen du, norberaren ikuspegia ez den beste ikuspegiagatik aldatuz , beste ikuspuntu bat aurkeztuz eta munduaren ikusmolde, interes edo ideologia desberdin batzuk kontuan hartuz Bi kontzeptu hauek ezinbestekoak dira gizakiak bere buruari buruzko ikuspegi errealista eta benetakoa izan dezan, baita beste pertsonei buruzko irudia sortzeko ere. Hala ere bestea zer den identifikatu ahal izateko beharrezkoa da norberaren ikuspegia alde batera uztea eta bestearen ikuspegian jartzea, aurriritzirik gabe eta haren sinismenak sentimenduak edo ezagupenak kontuan hartzea. Elkarrizketa , besteenganako hurbiltasuna eta elkarren arteko ulermena funtsezko faktoreak dira prozesu honetan. Jarrera hau baldintza beharrezkoa da Giza-eskubideak modu eraginkorrean praktikan jartzeko eta diskriminazioa, ukapen erlazioa eta bazterketa saihesteko.
2- IDENTITATE PERTSONALA Pertsona bakoitza bakarra eta errepikaezina da. Munduan ez daude berdin berdinak izango liratekeen pertsonak. . Beraz, besteenganako berdintasunak eta desberdintasunak eman arren, identitate pertsonalaz ulertzen dena zera da, pertsonari lotuta egongo litzatekeen ezaugarri eta berezitazunen multzoa. Ezaugarri pertsonalak dira identitate bakoitza osatzen dutenak, pertsonari persona hori izaten egiten diotenak. Ezaugarri multzo hori kanpora proiektatzen den neurrian besteek errekonozitu ahal dute izate partikular eta konkretu bati lotuz eta persona identifikatuz. Identitate pertsonalak funtseko lau ezaugarri ditu eta hurrengoak dira :
1- Egonkorra da : Gizakiaren bizitzan zehar eboluzioa eta garapena eman arren jarraitutasun bat ere ematen da norbere buruarekiko. Pertsonarengan hainbat aldaketa eman daitezte, bere existentzian eta bere nian aldaketa fisikoak zein psikikoak edo beste motatako aldaketak maila desberdinetan etengabe emango dira. Hala ere, zerbait aldatu ahal izateko zerbait mantendu behar da.
2- Mundu bati lotuta dago : Identitate pertsonala ez da aldez aurretik determinatuta dagoen zerbait. Identitate pertsonala eratzen joango da pertsona mundu batean kokatuta dagoen neurrian eta mota desberdinetako taldeekiko harremanez baldintzatuta egongo da. Ezagutzen dugun mundu honek eta honi lotutako baldintzapen historiko, sozial, ekonomiko, ideologiko eta kulturalek osatzen gaituzte.
3- Gizakien arteko harremanetan berresten da : Identitatearen osaketan gurasoekin, lagunekin eta persona eta talde desberdinekin mantentzen ditugun harremanak oso garrantzitsuak dira. Hauen eraginez pentsatzeko era, izateko modua eta munduarekin eta pertsonekin harremanetan jartzeko era berezia emango da. Harreman horiek eta talde horien eragina eman ezean nia beste bat izango litzateke. Beraz, persona testuinguru sozialaren emaitza da . Harreman hauek osatzen gaituzte.
4- Gizartearen nahiz persona beraren ekintzaren emaitza da : Identitate pertsonalaren eraketan testuinguru soziala garrantzitsua bada ere, gizarte konkretu baten emaitza garen neurrian, pertsonak ere parte hartzen du bere identitate pertsonalaren eraketan. Besteen eragina izan arren, eragin horiek modu pertsonalean bizi izango dira. Gizakia librea da, erabakiak hartzeko gaitasuna du,baita eragin horien aurrean erantzuteko aukera ere. Beraz, gizakiak berak sortzen dituen ekintzek ere eragina izango dute bere identitatearen eraikuntza.
.
ADIMENA, SENTIMENDUAK ETA EMOZIOAK Pertsona baten adimena faktore edo aldagai desberdinez eratuta dago, esate baterako, arreta, behaketa gaitasuna, oroimena, ikaskuntza, gaitasun sozialak…. Faktore guzti hauen laguntzaz gizakia munduari aurre egiten dio. Eguneroko bizitzan ematen diren gertakariek pertsonaregan sentimenduak eta emozioak sortzen dituzte. Segun eta zer nolako asmoak, helburuak, motibazioak ematen diren gizakiarengan, gertakari horiek erreztu edo ostopatu ahal dute gure bizitza. Animatzen gaituzten gauzak daude, baita desatseginak direnak ere. Beraz, sentimendu eta emozio horiek positiboak edo negatiboak izan daitezke. Emozio negatiboak ongizatea eta zoriontasunerako traba bat dira; kontrakoa gertatzen da emozio positiboekin, ongizatea bultzatzen dutelako. Sentimendu positiboek elkarbizitzaren alde egiten dute. Horregatik hauei buruzko gogoeta komenigarrria da. Oso inportantea da norberaren eta beste pertsonen emozioak identifikatzea, negatiboak direnak koltrolpean izateko eta positiboak direnak bultzatu eta sortzeko. Guzti hau praktikaz ikasten da eta bere garrantzia du, arazo sozial askoren prebentzioan.
SENTIMENDUAREN ETA EMOZIOAREN ARTEKO DIFERENTZIA Sarritan “sentimendu” eta “emozio” hitzak sinonimo bezala erabiliak izaten dira eguneroko bizitzan. Hala ere, beraien arteko desberdintasuna ezartzeko aukera dago. Emozioa : Organismoaren egoera konplexu baten bidez defini daiteke. Funtsezko ezaugarria “kitzikadura” edo “asaldura” da. Emozioak erreakzio afektiboak dira, bat-batekoak gutxi gorabehera, gertakizun garrantzitsuak ematen direnean. Iraupenaren aldetik, segundu batzuk edo haibat ordu iraudu ahal dute. Alde fisikoari Sotuta dago emozioa eta laburra eta bizia izaten da. Nahigabekoa izaten da edo gutxi kontrolatua. Sentimendua : Emozioen alde subjetibo edo kognitiboa da. Sentimendua egonkorragoa eta iraunkorragoa da emozioa baino. Kontrolagarriagoa eta arrazionalagoa da emozioa baino.
3-PERTSONA ARTEKO HARREMANAK ETA BIZIKIDETZARAKO GAITASUNAK Elkarren arteko harremanak zuzentzerakoan gaitasun sozialek oso garantiza handia dute.
GAITASUN SOZIALAK : Pertsona arteko eginkizun bat modu egokian egiteko beharrezkoak diren jokabide edo gaitasun sozial zehatzak. Gaitasun sozialak ez dira nortasunaren ezaugarriak, ikasitako jokabide batzuk baizik . Martxan jartzen diren jokabideak dira beste pertsona batzuenganako elkarekintza ematen denean. Gaitasun sozialen artean hurrengo hauek dira garrantzitsuak diren batzuk : a-komunikazioa, : eguneroko bizitzan gehien erabiltzen den gaitasun soziala da; b- Hala era, badaude beste batzuk bizikidetza baketsurako oso garrantzitsuak direnak ere : beldurra kudeatzen jakitea, eskerrak ematea, negoziatzea, mesede bat eskatzea, barkamena eskatzea, porrotari erantzutea, presioei aurre egitea… Egunak joan egunak etorrri, jarrera horiek eta beste batzuk kudeatzen dakien pertsonak harreman sozialei heldutasunez aurre egiten dakiela esan genezake. Bizikidetzarako oso garrantzitsuak dira.
KOMUNIKAZIOA : Komunikazioa gehien erabiltzen den gaitasun soziala da eta Elkarren arteko harremanetan ezinbestekoa da. Komunikazioa bideratzerakoan garrantzia handia dute hurrengo komunikazio teknikak :
1- Entzunaldi aktiboa : Komunikazio prozesu ororen printzipio garrantzitsu eta zailenetako bat da entzuten jakitea. Entzunaldi aktiboak esan nahi du entzutea eta komunikazioa ulertzea hitz egiten denaren ikuspegitik. Kontua ez da soilik esaten dena entzutea, nola esaten duen baizik, sentimenduak, ideiak….; hau da, enpatia dosi jakin bat beharrezkoa da.
2- Enpatia : Besteen emozioak aktiboki entzutea “besteen lekuan egoten” ahalegintzea da eta besteen arrazoiak ulertzen saiatzea.. Besteen sentimenduak entzutea da eta jakinaraztea “jabetzen garela”, ulertzen ahalegintzea pertsona horiek sentitzen dutena.
Askatasuna dugu gure erabakiak hartzeko?
Pelikulan agertzen diren 3 pertsonai aztertu.
Gure erabakietan posible da atzera botatzea?
2015/01/22
CRASH - Trailer
1.-Agertzen diren pertsonaien azterketa egin. Pertsonaien arlo positiboak eta akatsak aztertu.
2.-Zeintzuk dira dauden gatazkak?
2015/01/21
Iruzkina 2
MUSSOLlNI, B.: Faxismoa Mussolinik azalduta. Madrid, 1934. «Estatu arrazistaren helburu nagusia jatorrizko arrazako ordezkarien biziraupena da, arraza hori goi-gizateriaren edertasuna eta balioa egiten dituen zibilizazioak sortu baitu. Estatu arrazistok, hezitzailetzat eta trebatzailetzat duen goi-eginkizunoi betetzeko, gazteriaren bihotzean grabatu beharko du arrazaren espiritua eta sentimendua. Ezinbestekoa da, eskola utzi orduko, gazte guzti-guztiek heziketa egokia jasotzea, odolaren garbitasunari eta berori garbi mantendu behar izateari buruz (... ). Reich alemanak, estatutzat, aleman guztiok barruan sartu eta bere eginkizuna ezarri behar die: herri handien jatorrizko arraza elementurik preziatuenen erreserbak kohesionatzea eta kontserbatzea, eta gainera, horiek apurka-apurka posizio nagusira eramatea ). Mendeko gizakiak egotea oldez aurreko funtsezko baldintza da, goi-zibilizaziook eratzeko (.. ). Estatu arrazistaren kanpoko politikok, estatu horren barruko arrazari, bermatu egin behar dizkio Bizirauteko baliabideok, eta harreman naturala eta osasuntsua ezarri behar du biztanle kopurua hoztearen eta hori bizitzeko lurraldea hedatzearen zein horren kalitatearen artean ( ... )>>. HITLER-, A.: Nire borroka. 1925.
2015/01/19
Iruzkina 1
“Inolako sostengurik ez behin-behineko Gobernu honi! (...)
Jendeari azaldu behar zaio Gobernu iraultzailea eratzeko era posible bakarra diputatu langileen sobietena dela.
Ez parlamentuko errepublikarik! Horren ordez, diputatu langileen, soldatapeko nekazarien eta baserritarren sobieten errepublika herrialde osoan, behetik gorakoa!
Lurjabe handien ondasunak konfiskatzea.
Herrialdeko lur guztiak nazionalizatzea. Latifundioetan ereduzko ustiategiak sortzea, diputatu nekazarien sobietaren kontrolpean, komunitatearentzat lanean arituko direnak.
Herrialdeko banku guztiak berehala bat egitea banku nazional bakar batean, diputatu langileen sobietaren agintepean”.
Lenin, Apirileko Tesiak, (1917ko apirila).
2015/01/07
Giza eskubideak
Giza-eskubideez hitz egitea betebehar etikoez hitz egitea da. Giza-eskubideek giza duintasuna
garantizatzeko errespetatu beharko genituzkeen balioak adierazten dituzte. Gaur egun pertsonaren
duintasuna moral ororen oinarri eta funtsa dela aitortu behar da. Horregatik giza-eskubideak kode etiko
gisa aurkezten zaizkigu , unibertsala izango litzatekeen gutxienezko moral bat aurkeztuz.
GIZA-ESKUBIDEEN EZAUGARRIAK
Giza-eskubideei dagozkien funtsezko ezaugarriak hurrengoak dira :
-JAIOTZETIKOAK : Gizaki berarekin sortzen dira.
-UNIBERTSALAK : Pertsona guztiak biltzen dituzte garai eta toki guztietan.
-BESTERENGANAEZINAK : Edozein pertsonak, agintek edo estatuk errespetatu behar ditu.
-ABSOLUTUAK : Pertsonarengandik bereizezinak dira
-HAUTSIEZINAK : Edozein pertsonak edo agintek ezin du haien aurka jokatu.
-PRESKRIBAEZINAK : Ez dute balioa galtzen, betiko dira.
Zer dira giza eskubideak?
Zer dira eskubideak Eduardo Galeanorentzat?
Suscribirse a:
Entradas (Atom)