Gaur egungo antropologiaren inguruko ikerketek adierazten dutenez, gizakia beste animaliengandik bereizten duten zenbait elementuren artean sormena, abstrakzioa eta irudimena bezalako gaitasunak dira. Horiek guzti horiek dira, hain zuzen ere, arte deitu izan den ekimenaren jatorrizko tresna batzuk.
Nire helburua blog honetan ikasle eta irakasleentzat materiala ipintea da; denon artean euskeraz dagoena gehitzeko, eta ez dagoena beste hizkuntzetan ikusi gero egokitzeko.
Nombre: La Mujer Reclinada Autor: Henry Moore Medidas: 137.7 cm Material: Piedra Localización: Tate Gallery, Londres
Descripción Formal:
La escultura parece no tener pelo y sus pechos existen porque nuestra intuición nos dicen que ese revoloteo de curvas pétreas es una mujer. Precisamente por las curvas sabemos que está reclinada, pero no sabemos si es una postura hedonista o, simplemente, artística. No sabemos nada acerca de la decencia o indecencia de la obra.
La obra está realizada sobre piedra de alta calidad, figurando a la escultura de forma reclinada con la cabeza que pareciera mirar al observador. Generalmente, las obras de Moore son personas reclinadas, como si tuvieran una posición clásica. El cuerpo de la escultura forma líneas curvas. En esta escultura, podemos ver fácilmente la expresión del rostro con la boca abierta y un simple ojo, marcado con punzón. Asimismo, nuestro ojo solo distingue la figura de una mujer, por sus pechos. En la obra también se aprecia el vacio de la figura que el autor decía que es la forma esencial de la figura.
Temática: En la Mujer Reclinada de Henry Moore, nos damos cuenta de la singularidad del autor, volcada sobre las cosas realizadas por las manos humanas. Obteniendo la inspiración de algo externo a la piedra, mueve a Moore a plasmar una forma humana. En ella, quiere mantener, pese a la humanidad de las formas que con pericia consigue, cierta rigidez natural, cierto sentimiento pétreo. Una mujer desnuda que ha sido marcada en la piedra. El gran problema de los desnudos del arte de los siglos XX y XXI es que, se nos presenta velada en forma de supuesto arte.
APOSTOLUEN FRISIOA Apostoluen Frisoa Arantzazuko santutegiaren fatxada nagusian dagoen Jorge Oteizaren eskultura da, izenak dioen bezala kareharrizko apostoluen osatutako frisoa. Arantzazu XX. mendeko euskal artearen obra garrantzizkoa da, bere garaian gaur egun oso ezagunak diren artista abtzuen (Saenz de Oiza, Laorga, Oteiza, Ibarrola…) bultzada izan zena eta Euskal kulturari artelan ikaragarria eman ziona. Arantzazuko Basilikaren barneko lanak; arkitektura, eskultura eta pintura lan ezberdinen bilduma ematen digu, baina oraingo honetan soilik eskulturaren arloan Jorge Oteiza eskultoreak eginiko Apostoluen frisoa aztertuko dugu. Jorge Oteiza (Orio, 1908- Donostia, 2003), Euskal Herriarentzat garrantzizkoa den XX. mendeko artista dugu. Bere lana hogei urte zituela hasi zuen Donostia aldean eta abangoardia ezberdinak praktikatzen zituzten gazteen artean. Konjunto eskultorikoa aztertzen badugu, santutegiaren bi dorreen arteko lotura bezala aurkitzen den elementua dugu. Bertan, lehengoko bloke izugarriaren aztarna batzuk bakarrik gelditzen dira, figura sendoak bai baina dinamismoz hornituak ikusten baititugu, Oteizak garatzen hasiko zen kontzepzio berria adieraziz: bloke zilindriko handi batetik materia kenduz berak hiperboloide bezala deitzen zuen forma ahaltsu baina irekia eratuz garatzen baitira apostoluak. Figura hauen sendotasunean, Oteizak zioen bezala, Arantzazuko alboetan dauden mendien isla izango genuke eta eskulturaren kasuan ere arte errusiarraren aztarnak ikus daitezke, bai gorputz bai aurpegiek potentzia kontenitu bat adierazten baitigute. Azkenik aipatzea sakralitatearen elementua ere badela, Oteizak zioenez, figurak fededunari bere izpiritua helarazten baitzion eta figurari falta zitzaion zatia fededunak beregan sentitzen zuen fedea zen. Aipatzekoa da hamabi izan beharrean, hamalau apostolu direla, Oteizarentzat garrantzizkoena figurek irudikatzen dutena baita eta ez zenbat diren, horregatik hamalau figura zergatik jarri zituela galdetzean “Gehiago kabitzen ez zirelako” erantzuten zuen. 1952an Arantzazuko ametsa zapuztu zen Pablo Lete hil baitzen eta elizaren sektore atzerakoienek proiektuari traba izugarriak jarri zizkioten, ez baitzuten begi onez ikusten, 1954ean obrak bertan behera utziz. Hala ere, euskal gizartean Arantzazuren ideia barneratua zegoenez, 1968an proiektua berriro ireki egin zen eta, kostata bazen ere, Oteizak berriro lanari ekingo zion. Oraingo honetan, frisoaren goialdean, forma hirukoitz bat duen Pietatearen figura jarriko du, askoren ustez urte horretan bertan ETAko kide eta Oteizarekin erlazioa zuen Txabi Etxebarrietari omenaldi gisa, seme hilaren oroimenaren ondorioz negarrez ari den ama edo herriaren ideia erabiliz.
HENRY MOORE - Berak egindako obra asko museo garrantzitsuetan egon arren, Moorek eskulturak aire librean natura adieraztea nahi zuen. Bere ustez eskulturak “izaki bizidunak” dira eta espazio zabaletan jarri behar dira hauek arnas egiteko. Horregatik argitzapen artifiziala eta espazio itxiek sofokatzen dituztela diote. Berak aire librea tratatzen du, natura errepresentatzeko asmoz. Zioen natura dela bere eskulturak eta hauen formak egiten inspiratzen duena.
Castleford-en jaio zen, Erresuna Batuan, 1898an eta 1986an hil zen Bere ikasketa artistikoak Leeds-en hasi zituen lehenengo mundu gerra ostean eta 1919an ingresó en el Royal College of Art-en sartu zen. 1930tik, figura zabala eta maternitatea izan ziren bere gai gustokoenak baina geroago buru txikiak eta talde familiarrak ere. Bizi zen lekutik kanpo ez zen oso ezagutua baina mendearen erdian inguruan “Premio Internacional de Escultura de la Bienal de Venecia” jaso zuen (1949) eta nibel internazionalean enkargu asko jaso zituen, gehienak leku zabaletarako, honek bere eskulturen tamainuen handitzea ekarri zuen.
Bere obretako bat : « la figura reclinada »
Ikusten den bezala eskultura simplea da baina kasi abstraktua. Pertsona erdi etzanak irudikatzen ditu, posizio desberdinetan, eta emakumeak errepresentatzen ditu gehienetan. Bere ustez eskulturaren importantzia bolumenean zegien, ez tematikan edo beste ezaugarrietan. Beretzat harrian egindako eskulturak ziren onenak, izan ere bberetzako harriak bizia zuten eta garrantzi handia ere. Normalean gurtezako eskultura modernoak ez ditugu ulertzen, horregatik autoreak animoak adierazi izan nahi dituzte. Eskultura honetan argi ikus dezakegu, ahoa zabalik duen emakumea eta begia punzoi batekin markatuta daukala. Henry Moore hutsunearekin lan egiten duen lehenengoetariko autorea da, beretzako figuraren forma esentziala delako.
Txillida 1924ko urtarrilaren 10ean Donostian jaio zen eta 2002ko abuztuaren 19an hil zen, konstruktibismoan finkatu zuen bere lana. Lehen erakusketa Parisen egin zuen 1950ean.
Haizearen Orrazia Ondarreta hondartzaren amaieran dago, Donostiako mendebaldeko muturrean. Eduardo Txillida eskultore handiaren obrarik ezagunenetakoa da. 1977an sortu zuen eta Luis Peña Ganchegui arkitektoa arduratu zen inguruaren diseinuaz. Arrosa koloreko granitozko terrazek eta harkaitzei lotuta, itsasoaren kolpeei gogor eusten dieten hamar tona pisu dituzten altzairuzko hiru piezak osatzen dute, altzairu horren konposaketak garrantzia izan zuen; batetik, Txillidak pentsatutako formak eman ahal izateko, eta, bestetik, eskulturari bizi luzea ziurtatzeko. Bisitari asko erakartzen dituen lekua da. Aparteko edertasuna hartzen du ekaitz egunetan, olatuek itsalabarra gogor astintzen dutenean. Gainera, tutu sistema baten bidez, olatuen indarrak eragiten duen haizea zulo batzuetatik irteten da soinu bitxiak sortuz. Olatu handiko egunetan, ikuskizuna ederragoa da, ur zipriztinak ere irteten direlako zulo horietatik. Haizearen Orrazia edertasunaren adibide garbia da.
Ficha Técnica:
ResponderEliminarNombre: La Mujer Reclinada
Autor: Henry Moore
Medidas: 137.7 cm
Material: Piedra
Localización: Tate Gallery, Londres
Descripción Formal:
La escultura parece no tener pelo y sus pechos existen porque nuestra intuición nos dicen que ese revoloteo de curvas pétreas es una mujer. Precisamente por las curvas sabemos que está reclinada, pero no sabemos si es una postura hedonista o, simplemente, artística.
No sabemos nada acerca de la decencia o indecencia de la obra.
La obra está realizada sobre piedra de alta calidad, figurando a la escultura de forma reclinada con la cabeza que pareciera mirar al observador. Generalmente, las obras de Moore son personas reclinadas, como si tuvieran una posición clásica. El cuerpo de la escultura forma líneas curvas. En esta escultura, podemos ver fácilmente la expresión del rostro con la boca abierta y un simple ojo, marcado con punzón. Asimismo, nuestro ojo solo distingue la figura de una mujer, por sus pechos. En la obra también se aprecia el vacio de la figura que el autor decía que es la forma esencial de la figura.
Temática:
En la Mujer Reclinada de Henry Moore, nos damos cuenta de la singularidad del autor, volcada sobre las cosas realizadas por las manos humanas. Obteniendo la inspiración de algo externo a la piedra, mueve a Moore a plasmar una forma humana. En ella, quiere mantener, pese a la humanidad de las formas que con pericia consigue, cierta rigidez natural, cierto sentimiento pétreo. Una mujer desnuda que ha sido marcada en la piedra. El gran problema de los desnudos del arte de los siglos XX y XXI es que, se nos presenta velada en forma de supuesto arte.
Unai Urien Larrea
ResponderEliminarAPOSTOLUEN FRISIOA
Apostoluen Frisoa Arantzazuko santutegiaren fatxada nagusian dagoen Jorge Oteizaren eskultura da, izenak dioen bezala kareharrizko apostoluen osatutako frisoa.
Arantzazu XX. mendeko euskal artearen obra garrantzizkoa da, bere garaian gaur egun oso ezagunak diren artista abtzuen (Saenz de Oiza, Laorga, Oteiza, Ibarrola…) bultzada izan zena eta Euskal kulturari artelan ikaragarria eman ziona. Arantzazuko Basilikaren barneko lanak; arkitektura, eskultura eta pintura lan ezberdinen bilduma ematen digu, baina oraingo honetan soilik eskulturaren arloan Jorge Oteiza eskultoreak eginiko Apostoluen frisoa aztertuko dugu.
Jorge Oteiza (Orio, 1908- Donostia, 2003), Euskal Herriarentzat garrantzizkoa den XX. mendeko artista dugu. Bere lana hogei urte zituela hasi zuen Donostia aldean eta abangoardia ezberdinak praktikatzen zituzten gazteen artean.
Konjunto eskultorikoa aztertzen badugu, santutegiaren bi dorreen arteko lotura bezala aurkitzen den elementua dugu. Bertan, lehengoko bloke izugarriaren aztarna batzuk bakarrik gelditzen dira, figura sendoak bai baina dinamismoz hornituak ikusten baititugu, Oteizak garatzen hasiko zen kontzepzio berria adieraziz: bloke zilindriko handi batetik materia kenduz berak hiperboloide bezala deitzen zuen forma ahaltsu baina irekia eratuz garatzen baitira apostoluak. Figura hauen sendotasunean, Oteizak zioen bezala, Arantzazuko alboetan dauden mendien isla izango genuke eta eskulturaren kasuan ere arte errusiarraren aztarnak ikus daitezke, bai gorputz bai aurpegiek potentzia kontenitu bat adierazten baitigute. Azkenik aipatzea sakralitatearen elementua ere badela, Oteizak zioenez, figurak fededunari bere izpiritua helarazten baitzion eta figurari falta zitzaion zatia fededunak beregan sentitzen zuen fedea zen.
Aipatzekoa da hamabi izan beharrean, hamalau apostolu direla, Oteizarentzat garrantzizkoena figurek irudikatzen dutena baita eta ez zenbat diren, horregatik hamalau figura zergatik jarri zituela galdetzean “Gehiago kabitzen ez zirelako” erantzuten zuen.
1952an Arantzazuko ametsa zapuztu zen Pablo Lete hil baitzen eta elizaren sektore atzerakoienek proiektuari traba izugarriak jarri zizkioten, ez baitzuten begi onez ikusten, 1954ean obrak bertan behera utziz. Hala ere, euskal gizartean Arantzazuren ideia barneratua zegoenez, 1968an proiektua berriro ireki egin zen eta, kostata bazen ere, Oteizak berriro lanari ekingo zion. Oraingo honetan, frisoaren goialdean, forma hirukoitz bat duen Pietatearen figura jarriko du, askoren ustez urte horretan bertan ETAko kide eta Oteizarekin erlazioa zuen Txabi Etxebarrietari omenaldi gisa, seme hilaren oroimenaren ondorioz negarrez ari den ama edo herriaren ideia erabiliz.
GARAZI RODRIGUEZ.
ResponderEliminarHENRY MOORE -
Berak egindako obra asko museo garrantzitsuetan egon arren, Moorek eskulturak aire librean natura adieraztea nahi zuen. Bere ustez eskulturak “izaki bizidunak” dira eta espazio zabaletan jarri behar dira hauek arnas egiteko. Horregatik argitzapen artifiziala eta espazio itxiek sofokatzen dituztela diote. Berak aire librea tratatzen du, natura errepresentatzeko asmoz. Zioen natura dela bere eskulturak eta hauen formak egiten inspiratzen duena.
Castleford-en jaio zen, Erresuna Batuan, 1898an eta 1986an hil zen Bere ikasketa artistikoak Leeds-en hasi zituen lehenengo mundu gerra ostean eta 1919an ingresó en el Royal College of Art-en sartu zen. 1930tik, figura zabala eta maternitatea izan ziren bere gai gustokoenak baina geroago buru txikiak eta talde familiarrak ere. Bizi zen lekutik kanpo ez zen oso ezagutua baina mendearen erdian inguruan “Premio Internacional de Escultura de la Bienal de Venecia” jaso zuen (1949) eta nibel internazionalean enkargu asko jaso zituen, gehienak leku zabaletarako, honek bere eskulturen tamainuen handitzea ekarri
zuen.
Bere obretako bat : « la figura reclinada »
Ikusten den bezala eskultura simplea da baina kasi abstraktua. Pertsona erdi etzanak irudikatzen ditu, posizio desberdinetan, eta emakumeak errepresentatzen ditu gehienetan.
Bere ustez eskulturaren importantzia bolumenean zegien, ez tematikan edo beste ezaugarrietan. Beretzat harrian egindako eskulturak ziren onenak, izan ere bberetzako harriak bizia zuten eta garrantzi handia ere.
Normalean gurtezako eskultura modernoak ez ditugu ulertzen, horregatik autoreak animoak adierazi izan nahi dituzte. Eskultura honetan argi ikus dezakegu, ahoa zabalik duen emakumea eta begia punzoi batekin markatuta daukala.
Henry Moore hutsunearekin lan egiten duen lehenengoetariko autorea da, beretzako figuraren forma esentziala delako.
HAIZEAREN ORRAZIA
ResponderEliminarTxillida 1924ko urtarrilaren 10ean Donostian jaio zen eta 2002ko abuztuaren 19an hil zen, konstruktibismoan finkatu zuen bere lana. Lehen erakusketa Parisen egin zuen 1950ean.
Haizearen Orrazia Ondarreta hondartzaren amaieran dago, Donostiako mendebaldeko muturrean. Eduardo Txillida eskultore handiaren obrarik ezagunenetakoa da. 1977an sortu zuen eta Luis Peña Ganchegui arkitektoa arduratu zen inguruaren diseinuaz.
Arrosa koloreko granitozko terrazek eta harkaitzei lotuta, itsasoaren kolpeei gogor eusten dieten hamar tona pisu dituzten altzairuzko hiru piezak osatzen dute, altzairu horren konposaketak garrantzia izan zuen; batetik, Txillidak pentsatutako formak eman ahal izateko, eta, bestetik, eskulturari bizi luzea ziurtatzeko.
Bisitari asko erakartzen dituen lekua da. Aparteko edertasuna hartzen du ekaitz egunetan, olatuek itsalabarra gogor astintzen dutenean.
Gainera, tutu sistema baten bidez, olatuen indarrak eragiten duen haizea zulo batzuetatik irteten da soinu bitxiak sortuz. Olatu handiko egunetan, ikuskizuna ederragoa da, ur zipriztinak ere irteten direlako zulo horietatik.
Haizearen Orrazia edertasunaren adibide garbia da.